Tłusty czwartek  –  w kalendarzu chrześcijańskim ostatni czwartek przed Wielkim Postem; w tym dniu dozwolone jest objadanie się; tradycją dnia jest jedzenie pączków i faworków.

Pączkowo...

^{Początków tradycji Tłustego Czwartku należy szukać w czasach pogańskich, starożytnego Rzymu.
Pierwsze polskie pączki miały postać nadziewanego... słoniną
(tak! tak!) chlebowego ciasta, smażonego na tłustym smalcu.
W smaku były słone lub pikantne. Do tego podawano je z tłustym mięsiwem i popijano alkoholem.
Pączki zyskały w Polsce słodkie oblicze dopiero w II połowie XVI w.
Okrągłe, czyli ,,kulane" stały się na przełomie XVII/XVIII w.} 
W XVIII w. wraz z wykorzystaniem do przyrządzania ciasta

drożdży pączki zbliżyły się do znanej nam wersji.

Zwano je też ,,blinami", ,,babałuchami", ,,pampuchami", 
a na Śląsku ,,kreplami". O kreplach wspomina Biblia Leopolity z XVI w., Biblia Gdańska z 1632 r. oraz ojciec literatury polskiej Mikołaj Rej z Nagłowic - ,,Mnieysi stanowie pieką kreple, więtsi torty"...

 Mniam...

 Ja ci życzę dziś smacznego,
zjedz też pączka choć jednego.
A do pączka smaczna kawa,
to dopiero jest zabawa!
Wszelkie diety dziś na boku,
Tłusty Czwartek
jest raz  w roku!

 ^{Jędrzej Kitowicz (1728 - 1804), historyk, pamiętnikarz, korespondent polityczny, ksiądz i  konfederat barski pisał w swoim „Opisie obyczajów za panowania Augusta III”...}

^{,,Staroświeckim pączkiem trafiwszy w oko mógłby go podsinić, dziś pączek jest tak pulchny, tak lekki, że ścisnąwszy go w ręku znowu się rozciąga i pęcznieje do swojej objętości, a wiatr zdmuchnąłby go
z półmiska."}

Źródło: Obyczaje w Polsce. Od średniowiecza do czasów współczesnych. Red. naukowa Andrzej Chwalba, Warszawa, Wydawnictwo Naukowe PWN, 2015 -  w zbiorach biblioteki szkolnej ZSP Nr 2.; grafika Google

Redakcja: Lidia Jurek