Historia blisko nas -
obrazy wojennych zdarzeń
27.01. 2021
Oddział partyzancki Armii Krajowej Mieczysława Tarchalskiego, pseudonim „Marcin”, dwukrotnie rozbrajał niemieckich kolonistów mieszkających we wsi Stojewsko koło Krasocina. Jak przebiegała pierwsza akcja przeprowadzona 8 września 1943 roku?
Audycja (11min 34 s) dostępna jest w formie podcastu, do odsłuchania w wolnej chwili pod linkiem:
https://podcasty.radio.kielce.pl/obrazy-wojennych-zdarzen
Ziemia świętokrzyska, włoszczowska są przesiąknięte krwią żołnierza polskiego. Zapisały się złotymi zgłoskami w historii Polski. To tutaj były największe sukcesy w walce z Niemcami. Nasza ziemia wydała wspaniałych dowódców.
Cykl słuchowisk PR Kielce opowiada o walkach oddziałów Armii Krajowej z Niemcami na terenie Okręgu Kielce. Opowiada o dużych bitwach, ale także o mniejszych wydarzeniach, które upływający czas przykrył już mgłą zapomnienia. Zachęcamy do wysłuchania audycji. Wystarczy otworzyć podcasty PR Kielce.
Jeden z największych oddziałów AK w Świętokrzyskiem - historia.
Mieczysław Tarchalski „Marcin” (29 XII 1903 – 17 I 1981) urodził się w Gidlach w powiecie radomszczańskim. Mając 16 lat wstąpił do Korpusu Kadetów w Modlinie i jako ochotnik walczył w wojnie polsko-bolszewickiej. Następnie pracował w służbie leśnej, będąc między innymi wykładowcą w szkole dla leśniczych w Cieszynie. Po klęsce wrześniowej aktywnie włączył się w działalność konspiracyjną w obwodzie włoszczowskim. Pełnił obowiązki komendanta placówki i szkoły podchorążych w Dąbrowie Zielonej. We wrześniu 1942 roku został komendantem II podobwodu, a w czerwcu 1943 roku został dowódcą „Kedywu” w obwodzie.
Oddział „Marcina” został zorganizowany w 1943 roku na polecenie komendanta obwodu, jako pierwszy oddział partyzancki w Obwodzie Włoszczowa. Podobnie jak w przypadku innych powstających w tym czasie grup partyzanckich w oddziale „Marcina” mieli znaleźć miejsce „spaleni” członkowie konspiracji. Ze względu na to, że Tarchalski pełnił obowiązki dowódcy „Kedywu” obwodowego faktyczne dowództwo objął podporucznik Przemysław Szyc (Schütz) „Ludwik”. Początkowo oddział liczył zaledwie kilkunastu partyzantów. Do końca października wstąpiło już doń 98 ludzi. Z ważniejszych akcji dywersyjnych oddziału można wymienić ostrzelanie 4 sierpnia 1943 roku pod Kózkami pociągu urlopowego Wehrmachtu (w czasie akcji Niemcy ponieśli duże straty) oraz zniszczenie linii telefonicznej 27 lipca 1943 roku przy torze kolejowym między Żelisławicami a Koniecpolem. Dalsze powiększenie oddziału nastąpiło w listopadzie 1943 roku, kiedy dołączyły dwie grupy partyzanckie - Tadeusza Kozłowskiego „Piotra” i Aleksandra Seweryna „Bartosza”. Z powiększonego w ten sposób oddziału, do około 250 ludzi, stworzono Obwodowy Batalion Partyzancki AK „Marcina”. Przy czym Tarchalski „z lasu” pełnił dalej funkcję dowódcy „Kedywu”. Cały batalion stacjonował między innymi we wsi Zagórcze. Do najbardziej znanych bojów, w tym okresie, należy zaliczyć starcie patrolu „Ludwika” pod Bichniowiem z niemiecką grupą ekspedycyjną 28 listopada 1943 roku, w wyniku którego zginęło pięciu partyzantów (w tym podporucznik „Ludwik”), a Niemcy w odwecie dokonali pacyfikacji Bichniowa oraz bój pod Józefowem w powiecie koneckim 13 grudnia 1943 roku, kiedy zginęło siedmiu Niemców. Po późnojesiennych walkach widząc nieskuteczność działań tak licznego zgrupowania postanowiono je podzielić na 4 oddziały po około 20 ludzi, a pozostałych urlopowano. Wczesną wiosną 1944 roku kombinowana grupa uderzeniowa partyzantów pod dowództwem „Marcina” przeprowadziła niesłychanie udaną operację zajęcia Włoszczowy.
Źródło: za Powiatem Włoszczowskim; Dionizy Krawczyński; Redakcja Internetowa ,,Radio Kielce - Słuchasz i wiesz", www.włoszczowa.pl
Redakcja: Lidia Jurek